Duurzame energiebronnen, Groene stroom, We doen het nu
Ecoloog Luc: “Zo beschermen we vogels rondom windparken”
Een kijkje achter de schermen bij de Tweede Maasvlakte 15 november 2024 door Redactie EnecoWindmolens en vogels: iedereen heeft er wel een mening over. Eneco-ecoloog Luc weet er alles van. Hij vertelt over de bescherming van vogels rondom windparken. Wat komt daarbij kijken? En hoe werkt dat als de grootste Europese kolonie kleine mantelmeeuwen vlak bij het windpark broedt? Luc legt het je graag uit.
Je koos als ecoloog voor Eneco. Hoe dat zo?
Hiervoor werkte ik bij Natuurmonumenten als boswachter ecologie van onder andere het Naardermeer. Een prachtbaan! Maar bij Eneco kan ik meer impact maken. Om onze aarde bewoonbaar te houden moéten we overstappen op duurzame energie. Bij Eneco kan ik de ontwikkeling van duurzame energie combineren met natuurbehoud én natuurontwikkeling. Want juist wind- en zonneparken kun je zo inrichten en beheren dat de meerwaarde van de natuur heel groot is.”Door de zenders kunnen we precies zien hoe de meeuwen vliegen. Dat helpt ons om ze beter te beschermen.
Je leest soms in het nieuws over vogelaanvaringen met windmolens. Hoe zit dat?
“Vogelaanvaringen zijn een groot probleem en iets wat we zoveel mogelijk willen voorkomen”, vervolgt Luc. “Vaak gebeurt het met slecht weer. De vogels zien dan veel minder, waardoor ze niet in de gaten hebben dat er een windmolen staat te draaien. Sommige windparken hebben een hoger risico, omdat er bijvoorbeeld trekvogels doorheen vliegen. Dan nemen we maatregelen. Bijvoorbeeld met een radar. We zetten de windmolens stil als er vogels te dichtbij zijn.”Wat zijn de grootste uitdagingen bij het beschermen van vogels bij windparken?
"Voor de bouw van een nieuw park wil je precies weten welke vogels er aanwezig zijn," zegt Luc. "Daarom doen we vooronderzoek. We werken samen met natuurverenigingen zoals afdelingen van de KNNV (Redactie: landelijke vereniging voor natuurstudie, ecologie en veldbiologie). Soms betekent het dat je een windturbine 500 meter verderop bouwt.Bij bestaande parken is beheer heel belangrijk. We houden in de gaten of onze aanpak werkt. Als de soorten die we hopen te zien er niet zijn, passen we het beheer aan. Soms ontdekken we dat er een bijzondere vogelsoort is komen broeden. Dan kijken we hoe we deze vogels kunnen beschermen én de windturbines hun werk kunnen laten doen.”
"Tijdens het broedseizoen zijn er piekvluchten vroeg in de ochtend en aan het einde van de middag. Dan staan de turbines sowieso stil."Ecoloog Luc
Hoe gaat Eneco hiermee om bij de Tweede Maasvlakte?
"Bij het windpark op de Tweede Maasvlakte zijn twee groepen vogels belangrijk: trekvogels en lokaal broedende vogels, zoals meeuwen en visdiefjes", vertelt Luc. "De kleine mantelmeeuw is hier met 13.000 broedparen de grootste kolonie van West-Europa. Deze meeuwen vliegen door het park om eten te halen voor hun jongen. Tijdens het broedseizoen zijn er piekvluchten vroeg in de ochtend en aan het einde van de middag. Dan staan de turbines sowieso stil. Om de meeuwen en visdiefjes beter te beschermen, hebben we ze gezenderd. Zo zien we hoe ze vliegen. Daar kunnen we de turbines op afstellen."Hoe gaat het zenderen van de vogels in z’n werk?
"Zenderen was erg leuk om te doen," grinnikt Luc. "Ik ben helemaal ondergescheten! We doen het zo snel mogelijk, zodat de meeuwen zo min mogelijk stress hebben. Na het zenderen vliegen ze vanuit je hand de lucht in. Een machtig mooi moment. Op hun rug dragen ze een kleine zender. Daar hebben ze geen last van. Deze zender geeft steeds een ping af. Op de kaart kun je dan zien hoe een meeuw de hele dag heeft gevlogen. Er zijn zo'n 40 meeuwen gezenderd. Dit is genoeg om informatie te verzamelen," zegt Luc enthousiast.
En wat levert het op, nu de meeuwen gezenderd zijn?
"We kijken mee over de schouder van de meeuw. Vroeger kon dit niet. Dan stond je met een verrekijker op de dijk en was je de vogels kwijt zodra ze de zee op vlogen. Nu krijgen we inzicht in hun routes en voedselgebieden. Zo is er een kleine mantelmeeuw die 's ochtends naar een patatkraam in Den Haag vliegt,” vervolgt Luc lachend. “Dan gaat hij even vissen op zee en vliegt daarna naar een Haagse wijk om gevoerd te worden. Ze weten precies waar ze eten kunnen halen! Ze zijn slim en echte gewoontedieren."Hoe zie je de toekomst van windenergie en de bescherming van vogels?
"Ik ben positief," zegt Luc. “En we zitten zeker niet stil. Rondom onze parken doen we er alles aan om waardevolle natuur te ontwikkelen waar geen vogels op afkomen. Geschikte gebieden voor vogels ontwikkelen we juist op andere plekken. Samen met de KNNV-afdeling Voorne-Putten en het Zuid-Hollands Landschap werken we bij de Maasvlakte aan een nieuwe broedplek voor visdiefjes. Zo hebben ze geen last van windmolens. En bij windpark Oude Maas testen we een nieuw radarsysteem om vogels nog beter te kunnen monitoren. Zo voorkomen we ongelukken.”Ook thuis kun je aan de slag met biodiversiteit
Enthousiast geworden door Luc? Kijk ook eens naar zijn tv-programma Luc's Tuinsafari. Of begin in je eigen tuin en geef kleine beestjes en planten een plek. In Luc's boek ‘Mijn 1000 Soortentuin’ lees je alles over hoe je je eigen tuin of balkon aantrekkelijker kan maken voor de natuur. Ga naar buiten en ontdek hoe mooi de natuur is, zelfs dicht bij huis.
Ontdek ons One Planet Plan
Sinds 2015 hebben we onze duurzaamheidsdoelen in het One Planet plan vastgelegd. Dit zijn doelen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, circulariteit en maatschappij. Benieuwd wat we doen?
