Weekvisie
Vloeibaar gas blijft tegen de Europese kusten klotsen
17 februari 2023 door Redactie EnecoSamenvatting
- Prijzen gas en elektriciteit stabiel
- Eerste Oosterse LNG-tanker voor Duitsland
- Geen LNG-terminal bij Terneuzen
- Hervormingen emissierechtensysteem bijna definitief
Terugblik gas en electriciteit
Er is week-op-week een kleine prijsdaling zichtbaar op de gasmarkt. Als we de prijzen van deze woensdagmiddag vergeleken met die van vorige week woensdag, dan zien we vrijwel alle tijdvakken iets omlaag buigen. De dalingen zijn beperkt te noemen, zoals hierboven in de prijzentabel te zien is. De komende winter (Q4’23 – Q1’24) is zowel relatief als absoluut het verst weggezakt. De jaren 2026 en 2027 bewegen het minst. Bij elektriciteit is het beeld gemengd: Q2’23 en de jaren 2024 t/m 2026 zijn stabiel of licht gedaald, terwijl winter’23 en jaar 2027 wat duurder zijn geworden. Ook hier gaat het om relatief kleine prijsbewegingen van enkele euro’s.Over de hele linie zijn de WKK spark spreads week-op-week enkele procenten slechter geworden, doordat de peakprijzen elektriciteit vrijwel over de hele linie gedaald zijn. De WKK-warmtekosten (baseload) dalen ook en staan nu voor de volgende winter onder 10 €ct/m3 gasequivalent.
Op Europees niveau zijn de gasvoorraden ca. 65% gevuld. Dat betekent week-op-week een afname van 4%, geen schokkende cijfers voor de tijd van het jaar. Nederland staat op 64% en Duitsland op 72%. De milde weersomstandigheden gecombineerd met óf zon óf wind drukken de gasvraag.
Terugblik EPEX- en daggasprijzen
De EPEX-prijzen hadden een weinig spectaculaire week. De dagprijs kwam zaterdag t/m donderdag telkens tussen 130 en 160 €/MWh uit en ook op uurniveau waren er weinig uitschieters. ’s Nachts en op de zonnige uren overdag bewogen de uurprijzen tussen 100 en 150 €/MWh. Alleen tijdens de dure ochtend- en avonduren klommen de prijzen richting (of net boven) 200 €/MWh. Deze vrijdag trekt de wind aan en de gemiddelde EPEX-prijs duikt omlaag naar 105 €/MWh. De stabiele weersomstandigheden zorgden ervoor dat Tennet het elektriciteitsnet eenvoudig in balans kon houden. Er is dan ook geen noodvermogen afgeroepen in de afgelopen week en de onbalansprijzen kabbelden over het algemeen rond EPEX-niveau. Ook de daggasprijzen hielden zich rustig en bewogen tussen 51,5 en 53,5 €ct/m3.
LNG-nieuwsbulletin
Op Valentijnsdag heeft Duitsland de eerste LNG-levering uit het Midden-Oosten ontvangen. Het is tevens de eerste tanker die aanmeerde bij de terminal in Brunsbüttel. Op dezelfde dag kwam bij de Gate-terminal in Rotterdam een schip met Russisch LNG aan. Vrijdag berichtte de overheid dat Nederland niet meer afhankelijk is van energie uit Rusland. De enige directe aanvoer van Russische energie naar Nederland is LNG, maar het meeste gas uit de fabriek in Yamal gaat richting België en Frankrijk. Nederland ontvangt voornamelijk tankers uit de VS.
Gasunie liet dinsdag weten dat er geen LNG-importterminal bij Terneuzen gebouwd gaat worden. Na een haalbaarheidsstudie blijkt het project zowel technisch als commercieel niet mogelijk te zijn. Wel wordt nog gekeken naar uitbreiding van de bestaande faciliteiten in Rotterdam en de Eemshaven. In 2026 moet Gate 20 miljard m3 kunnen verwerken, tegenover 12 miljard m3 nu. En de Eemshaven-terminal gaat naar verwachting dit jaar nog van 8 naar 9 miljard m3 en volgend jaar naar 10 miljard m3. Het is belangrijk om hierbij te vermelden dat er aan de productiezijde nauwelijks uitbreidingen plaatsvinden tot 2025, waardoor het dus niet zo hoeft te zijn dat de extra importcapaciteit daadwerkelijk gebruikt wordt. Er moet immers gevist worden in dezelfde vijver met LNG-leveringen als nu. Daarin is er niet alleen concurrentie vanuit Azië (de grootste LNG-importeur) maar ook vanuit andere Europese importterminals.
Olie, steenkool en emissierechten
De laatste dagen handelt het 2024-jaarcontract voor steenkool tussen 140 en 150 $/ton. Er is flink gebunkerd in aanloop naar de winter, maar door het relatief warme verloop daarvan valt de vraag naar steenkool lager uit. Vorige week kwamen berichten naar buiten dat de in opspraak geraakte Adani Group reeds ingekochte steenkool weer probeerde te verkopen met een korting van 4%. Dat heeft voor neerwaartse prijsdruk gezorgd op de mondiale kolenmarkt.Sinds medio vorige week beweegt de olieprijs rond 85 $/vat. Saudi-Arabië verhoogde eind vorige week zijn verkoopprijzen voor Aziatische afnemers, wat een teken is dat ze vertrouwen hebben in hogere vraag vanuit dat continent. De emissierechtenprijs wiebelt sinds eind januari tussen 90 en 95 €/ton. De milieucommissie van de EU heeft eind vorige week verschillende passages uit het Fit-For-55-pakket goedgekeurd, waar ook aanpassingen in het handelssysteem voor emissierechten in zitten. De EUA-prijs sprong direct 2 €/ton omhoog, maar kabbelde daarna ook weer omlaag. De hervormingen zorgen ervoor dat er in twee grote happen emissierechten uit de markt worden genomen, boven op een versnelling van het jaarlijkse aantal emissierechten dat verdwijnt. In kwartaal 2 volgt nog een plenaire stemming over dit onderwerp. Vervolgens wordt de voorgenomen wetswijziging gepubliceerd in de ‘Staatscourant’ van de EU en 20 dagen daarna wordt de wet officieel bekrachtigd. Donderdagochtend brak de EUA-prijs door de 95 €/ton heen en steeg naar 97,5 €/ton.
Visie voor de komende week:
Na een aantal dagen met relatief hoge temperaturen en windsnelheden worden er vanaf zondag weer rustigere weersomstandigheden verwacht. De temperatuur kabbelt richting het einde van de maand iets omlaag, met ’s nachts mogelijk vorst aan de grond. De wind zakt niet zo ver weg als de afgelopen dagen, windkracht 4 op land wordt vrijwel elke dag voorspeld. Dit zorgt voor neerwaartse druk op de EPEX-prijzen. De verwachting voor volgende week is dat de gemiddelde EPEX-prijs rond 125 €/MWh uitkomt. Voor daggas is er enig opwaarts potentieel als het kwik daalt, maar een prijs hoger dan 55 €ct/m3 lijkt niet waarschijnlijk.Tot het einde van de maand komen er naar verwachting nog zes LNG-tankers richting Nederland, waarvan één bij de Eemshaven. Ook in Duitsland (2 stuks), Groot-Brittannië (12), België (7) en Frankrijk (9) blijft het vloeibare gas tegen de kusten klotsen. De Aziatische gasprijs blijft rond de Europese gasprijs bewegen en er zijn nog geen signalen dat de vraag daar snel zal toenemen vanwege kou of economische versnelling. Voorlopig blijft Europa dus de meest interessante bestemming voor met name Amerikaans LNG. De Freeport-terminal wacht nog op definitieve goedkeuring om weer gas uit het binnenlandse netwerk aangevoerd te krijgen, maar heeft in de tussentijd al wel drie LNG-tankers gedeeltelijk geladen met gas dat ze nog in de opslagtanks hadden zitten. Er vindt de komende weken nauwelijks onderhoud plaats in Noorwegen, waardoor de gasleveringen richting Noordwest-Europa rond 330 miljoen m3/dag blijven staan. Pas vanaf begin maart nemen de jaarlijkse werkzaamheden toe.
