Record aantal aaneengesloten dagen met negatieve EPEX spot uurprijzen

Samenvatting:

• Termijnprijzen gas en elektriciteit stabiel
  
• Noors onderhoud neemt toe na Pinksteren
• Vulling gasvoorraden vordert gestaag
• Beperkte LNG aanvoer richting Europa

Op de termijnhandelsmarkten is het voor de derde week al relatief rustig qua prijsontwikkeling. Het voorste maandcontract (juni-24) beweegt al die tijd in een bandbreedte tussen de 27 en 31 €ct/m³. Gedurende de eerste week van mei liet liep de prijs nog op, maar de afgelopen week laat toch weer een lichte prijsdaling zien. Het juni-24 contract daalde in de afgelopen handelsdagen naar de 29 €ct/m³.

Het prijspeil voor de komende winterperiode (okt-24 t/m mrt-25) daalde daarentegen maar mondjesmaat. Daardoor is het verschil met het Q3-24 contract een klein beetje opgelopen tot ruim 5 €ct/m3. Het duurste kwartaal (Q1-2025) handelt deze hele maand al dichtbij de 37 €ct/m³. Ook het 2025-jaarcontract is stabiel rond de 34,5 €ct/m³. Het aanvullen van de gasvoorraden is voor exploitanten dus iets gunstiger geworden. 

Bij elektriciteit is in grote lijn een vergelijkbaar stabiel prijsbeeld te zien. Vergeleken met vorige week zijn de noteringen nauwelijks veranderd. De enige uitzondering is te zien bij de contracten voor de komende zomermaanden. In een week tijd zijn deze met circa 4 €/MWh gedaald. Het juni-24 contract noteerde afgelopen woensdag aan het einde van de middag net boven de 61 €/MWh en het Q3-2024 contract stond net boven de 70 €/MWh.

De termijnprijzen van elektriciteit worden mede beïnvloed door de prijsvorming van emissierechten. Het leidende December-2024 contract bewoog sinds het begin van deze maand grofweg tussen de 70 en 75 €/ton. In de afgelopen handelsdagen werd de onderkant van deze bandbreedte opgezocht en zo nu en dan zakt de prijs onder de 70 €/ton weg. Het is momenteel niet duidelijk welke richting de markt gaat kiezen: Wederom een opleving naar de 75 of, juist een verdere daling richting de 65 €/ton. Als er in de komende weken geen duidelijke daling onder de 70 €/ton komt, is de stijgende trend die sinds eind februari is ingezet nog niet ten einde, maar deze is wel aan het afzwakken.

Records op de EPEX spotmarkt
Op de EPEX spotmarkt zijn deze week twee records aangescherpt. In de afgelopen week waren er namelijk vijf aaneengesloten dagen met minimaal twee uren een negatieve uurprijzen. De start van de recordreeks was afgelopen zaterdag: 6 uren, met als laagste -65 €/MWh. Zondag was nog extremer: van 9-18u, dus negen aaneengesloten uren, met als laagste zelfs -200 €/MWh. 
Het tweede record dat aangescherpt is, is dat er van de vijf dagen ook drie doordeweekse dagen met negatieve uurprijzen waren. Op maandag en woensdag betroffen het licht negatieve waarden, allemaal tussen de -2 en 0 €/MWh. Op dinsdag, de zonnigste dag, betrof het 7 uren, met als laagste -70 €/MWh. Volgens energieopwek.nl was rond 13:30 de maximum capaciteit uit zonne-energie 19 GW. In combinatie met wind-energie gaf dat op dat moment een piek van 26 GW. Ook dat zal hoogstwaarschijnlijk een record geweest zijn.
De teller met negatieve uurprijzen staat deze maand al op 50 en voor dit jaar al op 142 (2023: t/m 16 mei: 60 uren en voor  heel 2023: 312 uren).

Noors onderhoud in de komende weken opgevoerd
Het onderhoud aan het Noorse gasnet staat momenteel op een laag pitje. Deze week waren de werkzaamheden beperkt, waardoor er een verminderde export was van circa 30 miljoen m³ per dag. Dat betekent dat met ruim 320 miljoen m³ per dag er momenteel ruim 90% van de totale capaciteit beschikbaar is.
Volgens de door Gassco gepubliceerde planning gaat vanaf het komende weekend wel toenemen. Op dinsdag 21 mei zijn de twee grote velden Troll en Kolsness voor een dag helemaal uit. Dat betekent voor die dag dat ongeveer de helft van de export capaciteit niet beschikbaar zal zijn. De twee daaropvolgende weken (tot 3 juni) moet er weer rond de 300 miljoen m³ per dag beschikbaar zijn. Tussen juni en augustus staan er nauwelijks werkzaamheden gepland. Dat was voorheen namelijk de periode dat er onderhoud aan onder andere NordStream werd gepleegd.

In de afgelopen week werd er ook weer gas aan de voorraden toegevoegd. Voor heel Europa komt dat neer op ongeveer 0,3 procentpunt per dag. Dat betekent dat voor Europa de gasvoorraden inmiddels bijna voor tweederde gevuld zijn. Dat is enkele procentpunten meer dan vorig jaar. Met het huidige tempo van 2 procentpunt per week is het vultempo vergelijkbaar aan dat van een jaar geleden.

De Nederlandse opslagen lijken een het vultempo wat op te voeren, met een gemiddelde vulgraad van bijna 60%. De achterstand op het Europese gemiddelde lijkt langzamerhand te worden ingelopen. Italië en Duitsland blijven bij de koplopers horen en zitten al bijna op 70%.

De problemen bij de Amerikaanse LNG terminal Freeport zijn volgens de berichtgeving na enkele maanden verholpen, waardoor de LNG export weer volledige operationeel is. Enkele LNG schepen blijven Europa vinden als eindbestemming, al is het aantal niet groot. Tot eind volgende week worden er drie verwacht bij de Nederlandse terminals. Dat is hetzelfde aantal als voor Frankrijk wordt verwacht. In Duitsland staan er volgens de huidige gegevens twee op de planning en voor Groot-Brittannië blijft er vooralsnog bij een schip. 
Met de huidige Noorse importcapaciteit is er voldoende gas beschikbaar. Zoals eerder genoemd, neemt  het onderhoud daar wel toe vanaf het Pinksterweekend. Onverwachte aanpassingen op de huidige planning kunnen daardoor wel tijdelijke prijsstijgingen geven.