Onzekerheid drijft gasprijzen omhoog
31 mei 2024 door Redactie EnecoSamenvatting
- Frontmaand boven de 35 ect/m3 geweest
- Nederlandse vulgraad onder het EU gemiddelde
- Hogere volatiliteit door toenemende afhankelijkheid LNG
- Meer dan 160 negatieve EPEX-uren tot nu toe dit jaar
Prijsontwikkelingen gasmarkt
Twee weken geleden veranderde de relatief rustige periode op de termijnmarkten in een fase van prijsstijgingen. Het contract voor de frontmaand (juni 2024) bewoog gedurende meer dan een maand binnen een bandbreedte van 27 tot 31 ect/m3, maar bereikte afgelopen maandag een piek van meer dan 35 ect/m3. Momenteel handelt de frontmaand tussen de 33 en 34 ect/m3.De termijnprijzen voor de komende winter vertonen een vergelijkbaar patroon. Het duurste kwartaal, Q1 2025, schommelde lange tijd rond de 37 ect/m3, maar steeg afgelopen maandag tot boven de 41 ect/m3. Op dit moment handelt dit contract ronde de 40 ect/m3.
Analisten melden dat de impact van het wereldwijde nieuws en de toenemende afhankelijkheid van LNG-import de komende periode zullen zorgen voor aanhoudende volatiliteit op de gasmarkt. Deze onzekerheid kan ervoor zorgen dat de gasprijs de komende tijd hoog blijft, aangezien handelaren de gevolgen evalueren van het mogelijk niet verlengen het gastransport contract tussen Rusland en Oekraïne aan het einde van dit jaar. van de stopzetten van Russische leveringen evalueren. Pas wanneer meer duidelijkheid komt over deze situatie, zal de volatiliteit op de gasmarkt afnemen.
De recente prijsstijgingen kunnen worden daarnaast worden toegeschreven aan de relatief koele start van het lenteseizoen. Begin deze week gaf de weersverwachting aan dat er de komende twee weken een bovengemiddelde windproductie wordt verwacht. Sindsdien lijken de termijnprijzen te stabiliseren. Meer windproductie leidt tot een verminderde vraag naar gas voor energieopwekking, wat resulteert in een dalende gasprijs.
Gasvoorraden en Noors onderhoud
De Europese gasvoorraden zijn momenteel voor meer dan 69 procent gevuld, terwijl de Nederlandse gasvoorraden enigszins achterblijven met een vulgraad van ongeveer 63 procent. Voorlopig lijkt de Europese gasvoorraad de vulgraad van vorig jaar te volgen, wat er toe leidt dat de Europese gasvoorraden naar verwachting ruim voor de volgende winter volledig gevuld zullen zijn. De Nederlandse vulgraad blijft tot dusver echter onder het gemiddelde niveau.
In de afgelopen periode zijn er op onder andere de Troll- en Kollsness-velden geplande werkzaamheden uitgevoerd, wat heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering van de Noorse exportcapaciteit. De afgelopen werd minder dan 300 miljoen m3 per dag geëxporteerd. Dat is een vermindering van circa 20% van de totale capaciteit. Zonder ongeplande verstoringen moet dit de komende week weer bijna volledig beschikbaar komen. Voor de komende zomerperiode staan er verder weinig werkzaamheden gepland.
Prijsontwikkelingen elektriciteitsmarkt
De prijsontwikkelingen van elektriciteit op de termijnmarkt worden in grote mate beïnvloed door de prijsontwikkelingen van CO2-emissierechten. Recentelijk zijn er gedurende de afgelopen twee weken forse prijsstijgingen waargenomen bij de handel in emissierechten. Het December-2024 contract, dat twee weken geleden nog verhandeld werd voor ongeveer 70 dollar/ton, is vorige week gestegen tot ruim 76 dollar/ton. Momenteel is er ook hier een lichte daling zichtbaar, waarbij CO2-emissierechten worden verhandeld voor circa 74 dollar/ton. De stijgende trend die drie maanden geleden is ingezet is echter nog steeds in tact.Dezelfde trend van prijsstijgingen is merkbaar bij de termijnprijzen van elektriciteit. De afgelopen maand zijn de prijzen voor levering tot en met het eerste kwartaal van 2026 met ongeveer 10-15 euro/MWh toegenomen.
In de loop van deze maand zijn er op de EPEX-markt meerdere records gevestigd wat betreft zowel de hoeveelheid als de prijs van de EPEX-uurprijs. De afgelopen twee weken zijn echter iets gematigder dan in de voorgaande periode. Desondanks hebben zich, met name tijdens weekenden, meerdere uren voorgedaan waarin de EPEX-uurprijzen negatief waren. Hierdoor heeft het aantal negatieve EPEX-uren voor dit jaar de 160 overschreden. Dat betekent een verdubbeling en opzichte van vorig jaar.
Vooruitblik
Zoals eerder beschreven, zal de volatiliteit op de gasmarkt aanhouden totdat er meer duidelijkheid komt over de mogelijke impact van het stopzetten van de Russische gastoevoer. Een groot deel van de geplande Noorse werkzaamheden zal de komende maand worden afgerond, waardoor de exportcapaciteit van Noorwegen weer op het normale niveau zal zijn. De eerstvolgende periode waarin uitgebreide werkzaamheden gepland staan, begint begin september. Tijdens deze werkzaamheden zal bijna de helft van de totale exportcapaciteit gedurende een periode van drie weken buiten gebruik zijn.De weermodellen verwachten dat de komende weken een bovengemiddelde windproductie zal plaatsvinden, wat de vraag naar gas voor elektriciteitsopwekking zal verminderen. Daarentegen blijft de zonne-energieproductie onder de seizoennorm. Voor het komend weekend, het eerste weekend van juni, worden temperaturen tussen de 16 en 18 graden verwacht, wat koeler is dan gemiddeld voor deze tijd van het jaar. Het warme zomerweer laat dus nog op zich wachten, hoewel de zon de komende weken meer zal schijnen dan recentelijk het geval was.
Er worden tot 15 juni zeven LNG-schepen verwacht aan de meren bij de Nederlandse terminals.
