De gasmarkt in beweging: een week vol schommelingen

• Sterke prijsbewegingen op de termijnmarkten
• Dreiging Australische LNG-staking voorbij
• Nederland en Denemarken werken samen aan transport en opslag van CO2
• Huishoudelijk gasverbruik neemt toe

De afgelopen week gebeurde er het een en ander in de gasmarkt. De korte termijn gasprijzen schoten aan het eind van de week met meer dan 16% omhoog in vergelijking met de prijzen op woensdag. De oorzaak: Zorgen over een mogelijke escalatie van het Israël-Palestina conflict en de angst voor stakingen bij de LNG-fabrieken van Chevron.
Maar aan het begin van deze week zagen we weer een daling in de korte termijn gasprijzen. Op dinsdag sloot de prijs op 48,8 ect/m3. Dit zou deels te wijten kunnen zijn aan het feit dat Chevron een deal sloot met de Australische vakbonden, waardoor de vrees voor stakingen verminderde.
Afgelopen dinsdag deden zich onverwachte problemen voor op twee Noorse productievelden, namelijk Dvalin en Visund, deze zijn nu in onderhoud. Wat resulteert in een afname van de productie met 10 miljoen kubieke meter. 
De gasprijzen op de lange termijn lijken minder beïnvloed te zijn door recente gebeurtenissen en zijn minder sterk gestegen in vergelijking met de prijsstijgingen op de korte termijn.

Chevron

Op 16 oktober vonden nieuwe onderhandelingen plaats tussen Chevron en een coalitie van Australische vakbonden. Eerder was een overeenkomst, na weken van stakingen, ingestort vanwege beweringen van de vakbonden dat Chevron haar beloften niet was nagekomen. Als er geen nieuwe overeenkomst wordt bereikt, dreigen de stakingen vanaf 19 oktober te worden hervat.

Op 17 oktober werd bekend dat de vakbonden akkoord zijn gegaan met een nieuwe overeenkomst over lonen en arbeidsvoorwaarden na bemiddelingsgesprekken. Australië is een belangrijke exporteur van vloeibaar aardgas (LNG), en de aanhoudende impasse had invloed op de wereldwijde gasmarkten, waarbij de prijzen van LNG in augustus met maar liefst 35% stegen. De vakbondenalliantie hoopt dat het geschil nu is opgelost, maar dreigt met verdere  acties als Chevron opnieuw probeert de overeenkomst te wijzigen. Deze overeenkomst lijkt een einde te hebben gemaakt aan de langdurige arbeidsonrust en zal naar verwachting de stabiliteit in de LNG-markt herstellen.

Huishoudelijk gasverbruik neemt toe

Afgelopen weekend daalde de temperatuur flink. Hierdoor schoot het huishoudelijk gasverbruik omhoog. Op maandag werd geschat dat er 46 miljoen kubieke meter gas nodig zou zijn, terwijl het op vrijdag nog op 24 miljoen kubieke meter lag.  Deze toename in verbruik leidde niet tot hogere gasprijzen, omdat de temperatuurdaling al voorspeld was.

Op maandag hebben er netto gasonttrekkingen plaats gevonden, met bijna 2 miljoen kubieke meter gas die uit Nederlandse opslagfaciliteiten werd gehaald. 
Wat opvallend is, is dat er in de periode van 14 tot 21 oktober maar liefst vijf geladen schepen zullen aanmeren bij de Gate- en Eemshaven-terminals. Deze schepen spelen een cruciale rol bij het ondersteunen van de export van LNG, en dit is uitstekend nieuws voor de stabiliteit van de gasvoorziening. Bovendien zitten de Nederlandse gasvoorraden bijna helemaal vol, met een capaciteit van 97%. In Duitsland zijn de voorraden voor 98% gevuld, en in Frankrijk zit men op 97%.

Nederland en Denemarken werken samen aan transport en opslag van CO2

Op maandag hebben Nederland en Denemarken een overeenkomst ondertekend om samen te werken aan het transport en de opslag van CO2 (CCS). Beide landen hebben plannen om gezamenlijk te investeren in projecten voor het vastleggen, transporteren en opslaan van CO2 over de grenzen heen. Eerder hadden Nederland en Denemarken al een soortgelijke overeenkomst met België gesloten voor grensoverschrijdend CO2-transport. Hiermee wordt een open Europese markt voor CO2-opslag gecreëerd, waardoor het in de toekomst mogelijk wordt om Nederlandse CO2 op te slaan in lege gas- en olievelden onder de Noordzee in Denemarken.

EPEX en onbalansmarkt

Gedurende de afgelopen week schommelden de EPEX-uurprijzen op doordeweekse dagen gemiddeld tussen 70 en 140 euro/MWh. Zowel op zaterdag als zondag waren de prijzen gedurende grote delen van de dag dichtbij of onder '0', dankzij een overvloedige opwekking van hernieuwbare energie uit wind en zon. In totaal waren er 19 uren met negatieve prijzen.

De EPEX-uurprijzen waren op maandag en dinsdag relatief hoog, met een gemiddelde prijs van 141 en 123 euro/MWh respectievelijk. De overige dagen vertoonden een meer "normale" prijsstelling, met een gemiddelde EPEX-prijs van ongeveer 80 euro/MWh. Voor de aankomende twee weken wordt een bovengemiddelde windproductie verwacht, wat naar verwachting zal leiden tot lagere elektriciteitsprijzen.